Friday, 16 August 2024

Business Management - Planning

नियोजनाचे (Planning) अनेक फायदे आहेत, ज्यामुळे कोणत्याही कार्याचे व्यवस्थापन अधिक सुकर आणि प्रभावी बनते. खाली नियोजनाचे काही प्रमुख फायदे सविस्तर दिले आहेत:

1. **उद्दिष्टे स्पष्ट होतात**:
   - नियोजनामुळे संस्थेचे उद्दिष्टे स्पष्ट होतात व त्यांचे उद्दिष्टे निश्चित करणे सोपे होते.
   - त्यामुळे कर्मचारी आणि व्यवस्थापन एकाच दिशेने कार्य करतात.

2. **साधने आणि संसाधनांचा योग्य वापर**:
   - नियोजनामुळे उपलब्ध साधने आणि संसाधनांचा प्रभावी वापर होतो.
   - अवांछित खर्च आणि नुकसान टाळता येते.

3. **जोखमीचे व्यवस्थापन**:
   - संभाव्य आव्हाने आणि जोखीम ओळखणे आणि त्यावर उपाययोजना करणे सोपे होते.
   - यामुळे आकस्मिक घटनांचा प्रभाव कमी होतो.

4. **सुसंगतता आणि समन्वय**:
   - नियोजनामुळे विविध विभाग आणि कर्मचारी यांच्यातील सुसंगतता वाढते.
   - एकत्रित प्रयत्नांमुळे कार्यक्षमता वाढते.

5. **निर्णय घेण्याची प्रक्रिया सुधारते**:
   - नियोजनामुळे विविध पर्यायांचा अभ्यास करता येतो आणि त्यातले सर्वोत्तम पर्याय निवडता येतात.
   - यामुळे निर्णय अधिक योग्य आणि प्रभावी होतात.

6. कार्यप्रगतीचे मोजमाप आणि नियंत्रण:
   - ठरवलेल्या उद्दिष्टांप्रमाणे प्रगती मोजता येते.
   - नियोजनामुळे कार्यप्रगतीचे नियमित निरीक्षण करता येते आणि आवश्यक तेथे सुधारणा करता येते.

7. **संकटकालीन तयारी**:
   - नियोजनामुळे आकस्मिक संकटांच्या वेळी तत्काळ आणि योग्य प्रतिसाद देता येतो.
   - संकटकाळी संस्थेचे कामकाज सुरळीत चालू राहते.

8. **सृजनशीलता आणि नावीन्यतेला चालना**:
   - नियोजनामुळे नवीन कल्पना आणि सृजनशीलतेला प्रोत्साहन मिळते.
   - व्यवस्थापनाचे विविध पैलू तपासून पाहण्याची संधी मिळते.

9. **कर्मचार्‍यांमध्ये प्रेरणा आणि आत्मविश्वास**:
   - स्पष्ट उद्दिष्टे आणि व्यवस्थापनामुळे कर्मचारी प्रेरित होतात.
   - त्यांच्या कामाची दिशा आणि उद्दिष्टे ठरल्यामुळे आत्मविश्वास वाढतो.

10. **दीर्घकालीन यश**:
   - नीट आणि संगणित नियोजनामुळे संस्था लांबकालीन यश मिळवते.
   - बाजारातील बदल आणि स्पर्धा यांना तोंड देण्यासाठी संस्था तयार होते.

यासारखे विविध फायदे नियोजनामुळे मिळू शकतात, जे कोणत्याही कार्यक्षेत्रातील यशासाठी अत्यंत महत्त्वाचे असतात.

Saturday, 3 August 2024

Business Management - Planning - नियोजनाचे प्रकार

 नियोजनाचे विविध प्रकार आहेत, ज्यात प्रत्येकाचा विशिष्ट उद्देश आणि प्रक्रिया असते. मुख्य प्रकारांमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:

1. दीर्घकालीन नियोजन (Long-term Planning): हा प्रकार 5 वर्षांपेक्षा जास्त काळाच्या उद्दिष्टांसाठी केला जातो. यामध्ये संस्थेच्या भविष्याची दिशा आणि धोरणे निश्चित केली जातात.

2. मध्यमकालीन नियोजन (Medium-term Planning): हा प्रकार 1 ते 5 वर्षांच्या उद्दिष्टांसाठी असतो. यामध्ये साध्य करण्यायोग्य आणि मोजण्याजोग्या उद्दिष्टांची आखणी केली जाते.

3. तात्कालिक नियोजन (Short-term Planning): हा प्रकार सहसा एका वर्षाच्या आत साध्य होणाऱ्या उद्दिष्टांसाठी असतो. यात सामान्यतः दिवसेंदिवस किंवा महिन्याच्या उद्दिष्टांची आखणी केली जाते.

4. व्यूहरचना नियोजन (Strategic Planning): यात संस्थेच्या दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी रणनीती तयार केली जाते, जी संस्थेच्या वाढीच्या दिशेने मार्गदर्शन करते.

5. कार्यात्मक नियोजन (Operational Planning): यात दररोजच्या कामांच्या आयोजनाचा समावेश असतो, ज्यामुळे दीर्घकालीन उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या कर्तव्यात सुधारणा होते.

6. आकस्मित नियोजन (Contingency Planning): या प्रकारात अनपेक्षित आपत्ती किंवा आव्हानांच्या परिस्थितीत कसे कार्य करायचे याचे नियोजन केले जाते.

हे विविध प्रकार एकत्रितपणे कार्य करतात आणि संस्थेच्या सर्व स्तरांवर कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण असतात.

Business Management - Planning - नियोजनाची प्रक्रिया

नियोजनाची प्रक्रिया म्हणजे संस्थेच्या उद्दिष्टांची प्राप्ती करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या उपाययोजना आणि कृतींचे व्यवस्थापन. नियोजनाची प्रक्रिया सविस्तर खालीलप्रमाणे आहे:

1. **उद्दिष्ट निश्चित करणे (Setting Objectives)**:
    - संस्थेच्या उद्दिष्टांची स्पष्टता आवश्यक आहे.
    - उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी ठोस, मोजण्याजोगी, साध्य करण्याजोगी, संबंधित आणि कालबद्ध असावी.

2. **पर्यायांचे विश्लेषण (Analyzing Alternatives)**:
    - उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी विविध पर्यायांचा विचार करणे.
    - प्रत्येक पर्यायाचे फायदे आणि तोटे तपासणे.

3. **पर्यायांची तुलना (Comparing Alternatives)**:
    - पर्यायांची तुलना करून सर्वोत्तम पर्याय निवडणे.
    - तुलना करताना विविध निकषांचा विचार करणे, जसे की खर्च, वेळ, उपलब्ध साधने इत्यादी.

4. **पर्याय निवडणे (Selecting the Best Alternative)**:
    - सर्वांत उपयुक्त आणि फायदेशीर पर्याय निवडणे.
    - निवडलेला पर्याय संस्थेच्या उद्दिष्टांना साध्य करण्यास कसा उपयुक्त ठरेल याचा विचार करणे.

5. **अंमलबजावणी योजना (Implementing the Plan)**:
    - निवडलेल्या पर्यायाची अंमलबजावणी करणे.
    - अंमलबजावणीसाठी आवश्यक साधने, कर्मचारी, आणि वित्तीय स्रोत उपलब्ध करून देणे.

6. **नियंत्रण आणि सुधारणा (Monitoring and Controlling)**:
    - नियोजनाच्या अंमलबजावणीची तपासणी करणे.
    - कोणतेही विचलन आढळल्यास सुधारात्मक उपाययोजना करणे.

7. **प्रतिक्रिया आणि पुनर्विचार (Feedback and Review)**:
    - संपूर्ण प्रक्रियेचे मूल्यमापन करणे.
    - उद्दिष्ट साध्य झाल्याचे तपासणे आणि आवश्यकतेनुसार सुधारणा करणे.

ही प्रक्रिया नियमितपणे पुनरावलोकन करून अद्ययावत ठेवणे आवश्यक आहे. नियोजनाच्या प्रक्रियेमुळे संस्थेला त्यांच्या उद्दिष्टांची प्रभावीपणे साध्य करण्यास मदत होते.

Tuesday, 18 August 2020

एसपीडीएम महाविद्यालयात रसायनशास्त्र विभागातर्फे विद्यार्थ्यांसाठी एक दिवसीय ई-लर्निंग कार्यशाळा संपन्न

शिरपूर येथील एस.पी.डी.एम. महाविद्यालयाच्या रसायनशास्त्र विभागातर्फे राष्ट्रीय स्तरावर विद्यार्थ्यांसाठी  एक दिवसीय ई लर्निंग कार्यशाळा रविवारी दि.१६ ऑगस्ट २०२० रोजी घेण्यात आली. महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ.एस. एन.पटेल यांच्या अध्यक्षतेखाली तसेच डॉ.एम.के.पटेल, उपप्राचार्य पीएसजीव्हीपीएम कॉलेज, शहादा यांच्या प्रमुख उपस्थितीत कार्यशाळेचे उदघाटन झाले.

कोरोना महामारी काळात अशा प्रकारच्या वेगवेगळ्या कार्यशाळा, वेबीनार चे आयोजन करून विद्यार्थ्यांना व पालकांना धीर देण्याचे काम एसपीडीएम महाविद्यालयाने केले असे असे मत डॉ.एम.के.पटेल यांनी मांडले. ऑनलाईन टीचिंग करत असतांना विद्यार्थ्यांना कुठलीही अडचण येणार नाही असा विश्वास प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल यांनी व्यक्त केला.

कार्यक्रमाचे समन्वयक व प्रमुख वक्ते प्रा.लखन चौधरी यांनी गुगल क्लासरूमसाठी मोबाईलचा प्रभावीपणे वापर कसा करावा या बद्दल सखोल मार्गदर्शन केले. देश पातळीवर ३३०० च्यावर विद्यार्थ्यांनी कार्यशाळेस झूम व यूट्युब च्या माध्यमातून सहभाग नोंदवला. कार्यक्रमाचे प्रास्ताविक प्रा.एस.पी.महिरे यांनी केले. कार्यक्रमाचे सुत्रसंचलन प्रा.परेश पाटील यांनी केले, तर डॉ.संदीप चौधरी यांनी आभार मानले.  

कार्यक्रमास उपप्राचार्य प्रा.डी.बी.पाटील, उपप्राचार्य डॉ.एम.व्ही.पाटील, आयक्युएसी समन्वयक प्रा.डॉ.दिनेश भक्कड, प्रा.संदीप सोलंकी , प्रा.किशोर राजपूत, प्रा.व्ही बी.महाले, प्रा.डी.बी.सोनवणे, डॉ.शरद पाटील तसेच श्री.भुषण कुवर आदीचे सहकार्य लाभले.

Saturday, 15 August 2020

एसपीडीएम महाविद्यालयात आत्मनिर्भर भारत या विषयावर राष्ट्रीय वेबिनार संपन्न

किसान विद्या प्रसारक संस्थेच्या एसपीडीएम कला, वाणिज्य आणि विज्ञान महाविद्यालय शिरपूर च्या पदव्युत्तर वाणिज्य विभागातर्फे स्वातंत्र दिनानिमित्त दि.१५ ऑगस्ट २०२० रोजी आत्मनिर्भर भारत या विषयावर राष्ट्रीय वेबिनार घेण्यात आला. या वेबिनार साठी उद्याटक म्हणून प्राचार्य डॉ.पी.पी.छाजेड, प्रभारी अधिष्ठाता, वाणिज्य व व्यवस्थापन विद्याशाखा, कबचौ उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठ, जळगाव तसेच प्रमुख वक्ते म्हणून डॉ.ए.जी.सोनवणे, उपप्राचार्य, आर.सी.पटेल कला वाणिज्य व विज्ञान महाविद्यालय, शिरपूर हे लाभले. कार्यक्रमाच्या अध्यक्षस्थानी प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल उपस्थित होते.

प्राचार्य डॉ.पी.पी.छाजेड यांनी वेबीनार चे उद्घाटन करत 'आत्मनिर्भर भारत अभियानांतर्गत शेती, उद्योग, रोजगार, गृहनिर्माण, संरक्षण आणि बँका या सर्व क्षेत्रांना स्पर्श झाल्याचे सांगितले'. या आत्मनिर्भर योजनांचा परिणाम तत्काळ जाणवणार नाही, परंतु कामगार व शेतमजुरांसाठी केलेल्या विविध तरतुदीमुळे त्यांचे जीवनमान सुखकर होण्यास मदत होईल असे सांगितले.

प्रमुख वक्ते प्रा.डॉ.ए.जी.सोनवणे यांनी आत्मनिर्भर भारत योजनेची सविस्तर माहिती विशद केली. यात १२ मे २०२० रोजी माननीय पंतप्रधान नरेंद्रजी मोदी यांनी केलेल्या भाषणाचा सविस्तर आढावा घेतला. त्याचप्रकारे केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी १३ ते १७ मे २०२० या पाच दिवसात घोषित केलेल्या वेगवेगळ्या तरतुदींवर विवेचन केले व आत्मनिर्भर भारत योजनेमधील क्षेत्रनिहाय केलेल्या खर्चाच्या तरतुदींचे विश्लेषण केले. 
त्याचबरोबर डॉ. सोनवणे यांनी आत्मनिर्भर अभियान हे कोरोना सारख्या भीषण परिस्थितीत भारतीय अर्थव्यवस्थेला गती देण्याचे काम करेल असे प्रतिपादित केले.
अध्यक्षीय मनोगत व्यक्त करताना, प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल यांनी आत्मनिर्भर भारत अभियान सुदृढ अर्थव्यवस्थेसाठी आशेचा किरण असून भविष्यात भारत जगाला दिशा देईल असे स्पष्ट केले. 

वेबिनार चे सूत्रसंचालन समन्वयक प्रा.डॉ.दिनेश भक्कड यांनी केले, तर आभार प्रा.आर.एस.पावरा यांनी मानले. या वेबीनार मध्ये राष्ट्रीय स्तरावरील सुमारे ७००च्या वर प्राध्यापक, संशोधक व विद्यार्थ्यांनी सहभाग नोंदविला. वेबिनार च्या यशस्वीतेसाठी प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल, उपप्राचार्य प्रा.डी.बी.पाटील व डॉ.एम.व्ही.पाटील, आयक्युएसी समन्वयक डॉ.दिनेश भक्कड तसेच आयोजन समिती सचिव प्रा.आर.एस.पावरा यांनी काम केले.

Wednesday, 12 August 2020

एसपीडीएम महाविद्यालयात आत्मनिर्भर भारत या विषयावर राष्ट्रीय वेबिनार

किसान विद्या प्रसारक संस्थेच्या एसपीडीएम कला, वाणिज्य आणि विज्ञान महाविद्यालय शिरपूर, जि.धुळे आणि पदव्युत्तर वाणिज्य विभाग आयोजित

राष्ट्रीय स्तरीय वेबीनार (National Level Webinar)
आत्मनिर्भर भारत (Atmanirbhar Bharat)
दिनांक १५ ऑगस्ट २०२०, दुपारी ४ वाजता

उद्याटक: प्राचार्य डॉ.पी.पी.छाजेड
प्रभारी अधिष्ठाता, वाणिज्य व व्यवस्थापन, कबचौ उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठ, जळगाव

वक्ते: डॉ.ए.जी.सोनवणे
उपप्राचार्य, आर.सी.पटेल महाविद्यालय, शिरपूर जि.धुळे

खालील लिंकवर क्लिक करून आवश्यक ती माहिती भरून नाव नोंदणी करावी. कोणतेही नोंदणी शुल्क नाही.

सहभागी प्रमाणपत्र २ दिवसांनंतर दिले जातील. अधिक माहितीसाठी टेलिग्राम ग्रुप जॉईन करावे.

आयोजक समिती
प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल, प्रा.डी.बी.पाटील (उपप्राचार्य)
डॉ.एम.व्ही.पाटील (उपप्राचार्य), डॉ.दिनेश डी.भक्कड (आयक्युएसी समन्वयक), प्रा.आर.एस.पावरा (आयोजक सचिव)

एसपीडीएमचे प्रा.संदिप चौधरी यांना पीएचडी

शिरपूर येथील एसपीडीेएम महाविद्यालयातील रसायनशास्त्र विभागातील सहाय्यक प्राध्यापक संदिप बी.चौधरी यांनी कबचौ उत्तर महाराष्ट्र विद्यापीठ, जळगाव अंतर्गत रसायनशास्त्र विषयात पीएचडी पदवी संपादन केली आहे.

प्रा.संदिप चौधरी यांनी “SYNTHESIS, CHARACTERIZATION AND BIOLOGICAL EVALUATION OF PYRAZOLES FROM CYCLIC IMIDES” याविषयावर संशोधन केले, त्यांना दोंडाईचा येथील रावल महाविद्यालय चे प्राध्यापक डॉ.एस.एस.राजपूत यांचे मार्गदर्शन लाभले, तसेच एसपीडीएम महाविद्यालयांतील प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल यांनी सहाय्यक मार्गदर्शक म्हणून मार्गदर्शन केले.

प्रा.चौधरी यांना केव्हीपी संस्थेचे अध्यक्ष व जिल्हा परिषद अध्यक्ष डॉ.तुषार रंधे, सचिव नानासाहेब निशांत रंधे, खजिनदार मा.आशाताई रंधे, विश्वस्त रोहित रंधे, सर्व विश्वस्त मंडळ, महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ.एस.एन.पटेल, उपप्राचार्य प्रा.डी.बी.पाटील, उपप्राचार्य डॉ.एम.व्ही.पाटील, आयक्यूएसी समन्वयक डॉ.दिनेश भक्कड तसेच सर्व शिक्षक व शिक्षकेतर कर्मचारी यांनी शुभेच्छा दिल्या.

Business Management - Scope of Management

Business Management - Scope of Management व्यवस्थापनाची व्याप्ती (Scope of Management) व्यवस्थापनाच्या विविध कार्यांमध्ये व्यापक आहे आणि त्य...